Economie

Spanje heeft een moderne economie. In een periode van 1995 tot 2007 had Spanje jaarlijks de economie cijfers boven het gemiddelde.

De economische groei die Spanje jarenlang doormaakte werd voornamelijk veroorzaakt door het toerisme en de groeiende vastgoedmarkt. Nadat Spanje was toegetreden tot de Europese Unie kwamen daar ook nog Europese subsidies bovenop.

Echter heeft ook Spanje te maken gehad met de mondiale crisis  van 2008 tot 2009 en heeft de economische groei ook een achteruitgang gekend.  De klap van de crisis kwam in Spanje echter dubbel zo hard aan, aangezien tegelijkertijd ook de vastgoedmarkt een terugval kende. Het zwaarste jaar kende Spanje in 2009, in deze tijd kromp de economie met 3,7%. Deze terugval kwam voornamelijk door de crisis die in de bouwsector toesloeg. De bouwsector was jarenlang de grootste inkomstenbron voor de economie.

Na een negatief percentage in de jaarlijkse economische groei, wordt er voor 2014 weer een positief percentage voorspeld. Er wordt verwacht dat de economie over het algemeen weer wat beter zal gaan lopen. De private consumptie en de industriële productie neemt weer toe. Ook de werkloosheid zal weer wat afnemen.

Om nog een crisis te voorkomen, heeft Spanje echter wel enkele veranderingen doorgevoerd. Deze veranderingen zijn vooral te vinden in de bankensector en op de huizenmarkt. De banken in Spanje dienen tegenwoordig transparant te zijn over hun financiële status. Ook de eisen voor het aangaan van een lening zijn verscherpt, dit om te voorkomen dat banken de klanten te veel geld gaan lenen. Op de woningmarkt zullen de prijzen eerst sterk moeten zakken. Op het moment staan er ongeveer anderhalf miljoen huizen in Spanje leeg (Zaken doen in Spanje, 2014).

Ondanks dat Spanje beschikt over een zeer hoogopgeleide bevolking, is de werkloosheid echter vrij hoog. Met name in het jaar 2013 is dit percentage gestegen tot ruim 26%.

Een belangrijke reden voor het ontstaan van de werkloosheid, is het verlies van 1,2 miljoen banen als gevolg van de crisis. Het verlies van banen kwam vooral hard aan in de bouwsector. De werkeloosheid neemt ook toe omdat de immigrantenstroom blijft toenemen, vandaar dat er steeds meer banen nodig zijn om de werkloosheid tegen te gaan. Ook steeds meer vrouwen op zoek naar in baan. In het verleden bleef het merendeel van de vrouwen thuis om voor het huishouden te zorgen.  

Ook onder de jongeren heerst een hoog percentage werkeloosheid. Van de jongeren in Spanje zit ongeveer 55% zonder baan. Dit komt met name doordat de jongeren vaak van werknemer wisselen, ze gaan van het ene tijdelijke contract naar het andere tijdelijke contract.

Doordat er weer een groei in de economie wordt verwacht de aankomende jaren, wordt er dit jaar ook weer  een banengroei verwacht. De groei van werkgelegenheid wordt vooral voor in de industrie, de toerismesector en de dienstensector verwacht.

Echter is het werkeloosheidspercentage te verklaren aan de hand van de demografie van Spanje. Spanje kent namelijk een hoge vergrijzingsgraad, wat betekend dat er meer oudere mensen in het land zijn dan jongere. Op het moment bestaat ongeveer 17% van de bevolking in Spanje uit mensen boven de 65 jaar. Er wordt verwacht dat dit percentage echter nog op zal lopen tot meer dan 30% van de bevolking (Zaken doen in Spanje, 2014).

Spanje heeft het lang volgehouden om de problemen op te lossen met de banken in eigen land. Wanneer ze Europese steun zouden vragen, bracht dat strenge bezuinigings- en hervormingsafspraken met zich mee en dit wilden ze het liefst zo lang mogelijk uitstellen. Echter trok in mei 2012 premier Rajoy aan de noodklok, dit betreft de hoge rente die Spanje moest betalen over het geld wat het had geleend van de staat. Door deze hoge rente kwam de economische groei niet goed op gang.

In juni volgende een aanvraag voor steun en aan het eind van juli vroeg Spanje formeel noodhulp aan om de problemen met de eigen banken op de lossen.

Dit verzoek werd in dezelfde maand nog geaccepteerd en de ministers van Financiën spraken af dat Spanje maximaal 100 miljard euro kan lenen. In 1 jaar tijd heeft Spanje 41,3 miljard euro aan noodkredieten ontvangen. Dit geld heeft Spanje voornamelijk gebruikt om de zwakke banken van extra geld te voorzien.

Op de laatste dag van 2013 is het steunprogramma voor Spanje beëindigd. Er werd al eerder geconcludeerd dat Spanje het zonder deze hulp af kon. Spanje moet nu de lening gaan aflossen, ook zal Spanje nog onder extra toezicht staan van de Europese Unie. (Europa nu, 2014).

Ondanks dat het land pas in 2022 hoefde te beginnen met het afbetalen van de schuld, wil Spanje binnenkort al beginnen met het terugbetalen van de schulden. Op 6 juni 2014 werd bekend gemaakt dat Spanje binnenkort al 1,3 miljard euro wordt overgemaakt naar de schuldeisers. (Nu, 2014).

De Spaanse economie is minder gericht op het buitenland dan bijvoorbeeld de Nederlandse economie. In Spanje exporteren slechts 30.000 ondernemingen. Ruim 70% van de producten die worden geëxporteerd hebben een andere EU-lidstaat als bestemming. Het land importeert al jaren meer dan dat het exporteert, ondanks dat het handelstekort afgelopen jaren wat is afgenomen. In 2012 nam de export 223 miljard euro op zijn rekening, terwijl de import uitkwam op 254 miljard euro. Met deze cijfers daalde het handels tekort tot 31 miljard euro. Dit bedrag duidt op een probleem in Spanje waar aan gewerkt moet worden en waarvoor een oplossing bedacht moet worden (Holanda, 2014).